Kripto ve Bitcoin gibi kavramları mutlaka duymuşsundur. Kripto borsasında parasını 20’ye katlayanlar, sanal cüzdanının şifresini unuttuğu için yatırımlarına ulaşamayanlar ve “Şu coin işine girmek lazım” diyenler dikkatini çekiyor olabilir. Yatırım ile ilgileniyorsan finans ve borsa dünyasının dijital geleceği hakkında bilgi edinmen şarttır. “Kripto nedir?, “Coin ne demek?” gibi birçok sorunun cevabını alarak kendi yol haritanı çizmen mümkün hâle gelebilir. Bu konulara dair merak ettiğin detayları yazımızın devamında bulabilirsin.
Sanal Para Birimleri: Kripto Paraların Dijital Dünyası
Fiziksel varlıkla doğrudan ilişkisi bulunmayan kavramlara sanal denir. Sanal varlıklar, bir gerçeklikten çok deneyim olarak değerlendirilir. Bu deneyimler, çoğunlukla dijital ortamda yaşanır. Bu açıdan bakıldığında sanal para birimleri de deneyimsel finans araçları olarak nitelenebilir. Bu finansal araçları elinde tutamazsın. Yalnızca dijital alanda var olduklarını bilir ve onları tanıyan ortamlarda kullanabilirsin. Böyle söylendiğinde dijital paraların çok kısıtlı bir kullanım alanı sunduğunu düşünebilirsin. Ancak gerçek bundan çok daha farklıdır.
“Kripto para ne demek?” sorusundan önce coin nedir konusunu açıklamak gerekir. Tüm dijital paralara kısaca coin denir. Fiziksel dünyada para neyse dijitalde coin bir nevi odur. Fiziksel dünyada birçok ülkenin kendine ait bir para birimi vardır. Ancak para, kavramsal olarak bir tanedir. Dövizler yalnızca para değerini gösterir. Mevcut paranızı karşılık geldiği değere göre dönüştürmen mümkündür. Böylece istediğin para birimine sahip olabilirsin. Coin de dijital dünyanın para kavramıdır. Coinlerinle farklı sanal para birimlerine ulaşman mümkündür.
İşte bu coinlerle fiziksel dünyada yaptığın birçok eylemi gerçekleştirebilirsin. Çevrim içi alışveriş yapabilir, hizmetler satın alabilir veya diğer kullanıcılara ödeme yollayabilirsin. Hatta belki de en önemlisi coinleri yatırım aracı olarak değerlendirebilirsin. Alım, satım ve takas yaparak dijital ticaret için kullanabilirsin. Akıllı sözleşmeler yapabilir, merkezî olmayan uygulamaları çalıştırabilir ve dijital dünyada ciddi anlamda ekonomik güç sahibi olabilirsin.
Kripto Para Nedir ve Nasıl Kullanılır?
Paraların dijital dünyasında bilinçli şekilde hareket edebilmek için öncelikle terimleri iyi öğrenmeniz gerekir. Örneğin “Kripto ne demek?” sorusunun cevabını bilmeniz önemlidir. Kripto, şifreli veya gizli demektir. Kriptografi ise şifreleme anlamına gelir ve bilgilerin güvenliğini sağlamak amacıyla çalışan bir bilim dalıdır. Kriptografide veriler şifrelenir ve deşifre edilmeden kullanılamaz. Peki bu bilgiler ışığında kripto para nedir?
Kripto para, tamamen dijital bir yatırım ve ödeme aracıdır. Sanal bir para birimidir. Fiziksel karşılığı yoktur. Bir merkez bankası veya hükümet tarafından kontrol edilmez. Dijital ortamda güvenle varlığını sürdürebilmesi ve kişiye özel olabilmesi için şifrelenmesi gerekir. Şifreleme işlemi için kriptografi kullanıldığından dolayı bu isimle anılır. Blok zinciri teknolojisi de dijital paraların güvenle transfer edilip saklanmasına yardımcı olur.
Dijital paranı kullanmak için birkaç basit adımı takip edebilirsin. Öncelikle bir kripto cüzdanı edinmen önerilir. Çevrim içi, web tabanlı, mobil veya donanım cüzdanlardan birini satın alarak paralarını güvenle saklayıp yönetebilirsin. Ardından bir kripto borsası veya ticaret platformunda hesap oluşturman gerekir. Kimlik doğrulaması sürecini geçtikten sonra dijital para satın alabilirsin. Bu süreci herhangi bir yatırım aracı satın almak gibi düşünebilirsin. Paralarını kripto cüzdanına aktardıktan sonra dilediğin zaman harcayabilir veya alım satım işlemleri yapabilirsin.
En Hızlı Yükselen Kripto Paralar ve Potansiyelleri
Kripto dünyası son derece hareketlidir. Bir süre çok kazandıran paraların ani düşüş yaşamaları mümkündür. Bu noktada önemli olan seçtiğiniz kripto para çeşitlerinin proje alt yapısının sağlam olmasıdır. 2023 verilerine göre en hızlı yükselen kripto paralardan bazıları şunlardır:
● TAMA
● IBAT
● LBLOCK
● MATIC
● SOL
● MANA
● XRP
● SAND
● FTT
● ADA
TAMA, ön satış için uygunken P2E tabanlı IBAT, güçlü yol haritasıyla dikkat çeker. LBLOCK gelecek vaat eder. Katman 2 çözümü sağlayan MATIC ise Ethereum uyumlu bir ağ projesidir. SOL yüksek işlem hızı, XRP bankalarla ortaklık sunarken FTT alım satım ücretlerini minimuma indirir. MANA ve SAND Metaverse, ADA ise Proof of Stake platformlarıyla uyumludur.
Tüm Sanal Para Birimlerinin Listesi ve Özellikleri
Tüm kripto paralara bakacak olursanız listede 10.000’e yakın isim görebilirsiniz. Dolayısıyla kripto para birimlerinin tamamını takip etmek mümkün değildir. Yatırım ve kripto borsası üzerine anlık içerikler yayınlayan platformlarda tüm sanal paraları bir arada bulmanız mümkündür. En yaygın dijital para birimleri ve özellikleri kısaca şöyledir:
● Bitcoin: İlk sanal para birimidir. Bitcoin Cash ise en büyük Bitcoin madenciliği şirketidir.
● Ethereum: Bitcoin ile çalışmayan farklı uygulamalar oluşturmayı sağlar.
● Ripple: Hızı Bitcoinden yüksek, koruması düşüktür.
● NEM: Birikimleri kullanmayı teşvik eder.
● Litecoin: Bitcoinin bir koludur fakat ondan dört kat hızlı çalışır.
● NEO: Akıllı sözleşme ağıdır.
Listede IOTA, Dash, Qtum, Monero, Ethereum Classic gibi daha birçok para türü mevcuttur. Güncel verileri takip ederek kendine en uygun dijital paraları seçmen mümkündür. Birden fazla para birimine sahip olup portföyünü çeşitlendirerek güvencesi yüksek yatırım yapabilirsin.
Kripto Paraların Geleceği ve Dijital Ekonomi
Gelecekte dijital para birimlerinin değerinin artacağı düşünülmektedir. Dijital para birimlerinin sınırlı arzı, artan talep ve benimsenme oranları, bu fikri destekleyen faktörlerdir. Birçok kişi dijital paraları uzun vadeli yatırım aracı olarak görür. Konuya dair görüşlerin bir kısmı da finansın tamamen kriptoya döneceği yönündedir. Gelecekte geleneksel banka ve aracı fikrinin tamamen ortadan kalkacağını söyleyenler, dijital paralarla finansal işlemlerini kolaylaşacağını savunmaktadır.
Dijital paralarla ilgili olumsuz fikirler de mevcuttur. Özellikle piyasanın fazla dalgalanması ve yazılım açıkları, birçok yatırımcıyı dijital borsadan uzaklaştırır. Halbuki şimdiden dijital paralar ile ödeme kabul eden e-ticaret platformları ortaya çıkmaya başlamıştır. Volatilite ve riskler azaltıldığında yasa dışı ticaret için kullanımı engellendiğinde ve teknolojik ilerlemeler yaşandığında dijital paraların etki alanını genişletmesi beklenmektedir. Sen de bu teknolojiyi keşfederek yatırım dünyasının geleceğine doğru ilk adımını atıp finans varlıklarını değerlendirebilirsin.
* Sadece bilgi amaçlıdır, banka açısından bir bağlayıcılığı yoktur.
