Temerrüt, bir borçlanmaya ilişkin borçlunun veya alacaklının yükümlülüklerini hukuka ve anlaşma kurallarına uygun olarak gerçekleştirememesi durumu olarak tanımlanabilir. Temerrüt, borçlu veya alacaklı kaynaklı olabilir. Borçlu olan tarafın borcunu zamanında ve belirlenen kurallara uygun bir şekilde gerçekleştirmemesi borçlu temerrüdü; alacaklının alacağını zamanında ve kurallara uygun bir şekilde tahsil etmemesi veya kabul etmemesi durumu ise alacaklı temerrüdü olarak tanımlanır.
Temerrüde düşmek ne demek?
Bir borçlunun, borçlanmasına dair yükümlülüklerinin birini, birkaçını veya tamamını zamanında yerine getirmemesi temerrüde düşmek olarak betimlenir. Bu tanımdan anlaşılacağı üzere temerrüde düşmek, bir borçlanmaya dair herhangi bir ödemenin zamanında gerçekleştirilmemesi durumunda ortaya çıkar. Bu yüzden temerrüde düşmek sadece iflas durumunda değil, iflas dışı durumlarda da oluşabilir.
Temerrüdün Kaynaklandığı Durumlar
Temerrüt, herhangi bir borçlu olma durumundan kaynaklanabileceği için, birçok farklı finansal araç ve üründe gözlemlenebilir. Anapara veya kupon ödemeleri zamanında gerçekleşmeyen tahvil/bono işlemleri, taksit veya ödemeleri zamanında gerçekleşmeyen krediler, döviz alım-satımlarında borçlu olunan dövizin ödemesinin valör tarihini aşması veya hiç gerçekleşmemesi, borsada yapılan işlemler için gerekli teminatın zamanında yatırılmaması gibi durumlar temerrüde örnek gösterilebilir. Bu örneklerden görülebileceği üzere, temerrüt kavramının kapsamı oldukça geniştir.
Temerrüt Faizi
Her temerrüde düşme durumu iflas veya borcun bir daha asla ödenemeyeceği anlamına gelmediğinden; temerrüde sebebiyet veren gecikme veya usulsüzlüğün ortadan kaldırılması durumunda temerrüt de ortadan kalkar. Fakat bu, temerrüde düşme durumunda herhangi bir cezai aksiyon alınmayacağı anlamına gelmez. Borçlanma şartlarına göre temerrüde düşen taraf türlü yaptırımlarla karşılaşabilir. Sık kullanılan yaptırım türlerinden biri temerrüt faizi uygulamasıdır. Temerrüt faizi, temerrüdün oluşmasından giderilmesine kadar olan süre için borçlanma sırasında belirlenen esaslar çerçevesinde uygulanır.
* Sadece bilgi amaçlıdır, banka açısından bir bağlayıcılığı yoktur.
